Umowa o prace projektowe jest szczególnym rodzajem umowy o dzieło. Mają do niej zastosowanie odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego. Jest zawierana pomiędzy inwestorem a projektantem. Jej przedmiotem jest sporządzenie dokumentacji projektowej.
W umowie o prace projektowe przyjmujący zamówienie (projektant) zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła (dokumentacji projektowej), a zamawiający (inwestor) do zapłaty wynagrodzenia.
Przepisy nie określają w jakiej formie strony powinny zawrzeć umowę o prace projektowe, pozostawiając im swobodę w tym zakresie. Dla bezpieczeństwa stron wskazane jest jej sporządzenie w formie pisemnej. Jeżeli na podstawie umowy dochodzi także do przeniesienia autorskich praw majątkowych lub udzielenia licencji wyłącznej do korzystania z utworu – forma pisemna jest konieczna ze względu na rygor nieważności.
Elementy umowy o prace projektowe
Stronami umowy o prace projektowe są inwestor i projektant. Projektantem może być zarówno architekt jak i biuro projektowe.
Na projektancie ciążą liczne obowiązki nałożone przepisami Ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (dalej: Prawo budowlane). Jednym z nich jest obowiązek opracowania projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant jest również zobowiązany do uzyskania wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów oraz do wyjaśniania wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań.
Projektant ma również prawo do wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy dotyczących jej realizacji oraz żądania wpisem do dziennika budowy w określonych przypadkach wstrzymania robót budowlanych.
Obowiązki i uprawnienia projektanta wynikające z Prawa budowlanego mogą, ale nie muszą zostać powtórzone w umowie o prace projektowe, gdyż są dla niego obowiązujące na podstawie przepisów.
Także na inwestora mogą zostać nałożone pewne obowiązki, jak np. dostarczenie projektantowi dokumentów niezbędnych do realizacji umowy. Jeżeli nie nadają się one do prawidłowego wykonania dzieła albo jeżeli zajdą inne okoliczności, które mogą przeszkodzić prawidłowemu wykonaniu umowy, projektant powinien niezwłocznie zawiadomić o tym inwestora.
Istotnym jest określenie w umowie, do kiedy projektant ma wykonać dokumentację projektową i jakie otrzyma wynagrodzenie. W braku odmiennej umowy, projektantowi należy się wynagrodzenie w chwili oddania dokumentacji projektowej. Jeżeli dokumentacja projektowa ma być oddawana częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą oddania każdej z części projektu. Z reguły wynagrodzenie ustala się ryczałtowo (jako określoną kwotę pieniężną). Możliwe jest również rozliczenie wynagrodzenia na podstawie kosztorysu.
Przedmiot umowy o prace projektowe
W umowie o prace projektowe projektant zobowiązuje się do sporządzenia dokumentacji projektowej dla określonej inwestycji i wydania jej zamawiającemu. Należy dokładnie opisać przedmiot umowy, tj. precyzyjnie wymienić zakres zleconej do wykonania dokumentacji projektowej. W skład dokumentacji projektowej mogą wchodzić np. projekt budowlany oraz projekty wykonawcze. W umowie warto określić, w jaki sposób dokumentacja ma zostać dostarczona oraz w jakiej ilości egzemplarzy.
Przekazanie i odbiór ukończonej dokumentacji projektowej następuje najczęściej na podstawie protokołu odbioru. Co do zasady inwestor jest zobowiązany do odbioru dokumentacji projektowej, chyba że zawiera wadę istotną, czyniącą ją niezdatną do zwykłego użytku lub sprzeciwiającą się postanowieniom umownym. Wraz z odbiorem dzieła inwestor nabywa również uprawnienia z tytułu rękojmi za wady i gwarancji (jeżeli została udzielona).
W umowie o prace projektowe mogą pojawić się również elementy charakterystyczne dla umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług a dotyczące np. uzyskania pozwolenia na budowę czy wykonania nadzoru autorskiego przez projektanta.
Powierzenie autorowi projektu nadzoru autorskiego nie jest obowiązkiem inwestora. Nadzór taki może być sprawowany przez innego projektanta. Jego celem jest badanie i stwierdzenie w toku realizacji robót budowlanych ich zgodności z projektem oraz w razie potrzeby uzgadnianie możliwości wprowadzania rozwiązań zamiennych w stosunku do tych przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.
Do umowy o prace projektowe można wprowadzić również inne postanowienia, np. dotyczące kar umownych, czyli zastrzeżenia, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego (np. oddania projektu w określonym terminie) nastąpi przez zapłatę określonej sumy.
Prawa autorskie
Dokumentacja projektowa może być co do zasady utworem w rozumieniu prawa autorskiego i podlegać ochronie. Warto zatem w umowie o prace projektowe uregulować kwestie dotyczące praw autorskich.
Strony mogą zawrzeć w umowie postanowienia o przeniesieniu na inwestora autorskich praw majątkowych do dokumentacji projektowej lub udzieleniu licencji na korzystanie z nich. W umowie należy wyraźnie wskazać, czy następuje to odpłatnie czy nieodpłatnie. Jeżeli wiąże się z zapłatą wynagrodzeniem to należy określić jego wysokość. W postanowieniach dotyczących przeniesienia autorskich praw majątkowych lub udzielenia licencji określa się również pola eksploatacji, czyli sposób korzystania z projektu przez inwestora.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach dotyczących umowy o prace projektowe to zadzwoń pod numer 61 852 26 10 lub napisz e-mail na adres pmj@jarzpartner.pl i umów się na pierwszą konsultację w Kancelarii Prawnej Jarzyński & Wspólnicy.
