Naczelny Sąd Administracyjny (dalej jako: NSA) w uzasadnieniu wyroku z 9 maja 2018 roku o sygn. akt II OSK 1508/16 wskazał, iż postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dalej jako: mpzp) nie można interpretować w drodze wykładni rozszerzającej oraz odniósł się do przesłanek odmowy zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.
W opisywanej sprawie NSA rozstrzygnął skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej jako: WSA) w sprawie ze skarg na decyzję Wojewody Mazowieckiego w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę elektrowni wiatrowych.
Przedmiot sprawy był skoncentrowany na interpretacji ustaleń mpzp i argumentów stron, co do niezgodności decyzji z mpzp.
WSA uchylił decyzję Wojewody Mazowieckiego i poprzedzającą ją decyzję Starosty Warszawskiego Zachodniego w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę elektrowni wiatrowych wskazując jednocześnie, iż przeznaczenie działek inwestora pod ww. inwestycję i związaną z nią działalność produkcyjną stoją w jednoznacznej kolizji z postanowieniami obowiązującego mpzp.
WSA uznał, iż planowana inwestycja nie odpowiada sposobowi zagospodarowania terenu określonego w planie miejscowym i nie spełnia kryterium dopuszczalnego przeznaczenia terenu, tj. farma wiatrowa nie może być zaliczona do świadczenia usług oraz będzie w znaczący sposób oddziaływać na środowisko, zatem nie może zostać uznana za nieuciążliwą.
W ocenie WSA plan miejscowy zezwalał wyłącznie na korzystanie z elektrowni wiatrowych już istniejących, a co najwyżej konstruowania indywidualnych elektrowni przeznaczonych wyłącznie do obsługi istniejącego lub nowego zamierzenia inwestycyjnego.
NSA wskazał na aktualną linię orzeczniczą, która stanowi że elektrownie wiatrowe to urządzenia infrastruktury technicznej, które mają na celu świadczenie usług – tak, więc budowa elektrowni wiatrowej jest zgodna z postanowieniami planu miejscowego.
Ponadto, NSA stwierdził, iż nie można odmówić zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, gdy istnieją niejasności czy brak precyzji, co do ustaleń mpzp. Celem ustalenia sensu przepisów planu miejscowego służyć mogą argumenty językowe, celowościowe i systemowe.
Odmowa zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę może nastąpić wówczas, gdy inwestycja jest jednoznacznie niezgodna z przepisami, w tym z mpzp.
NSA zwrócił uwagę, iż zgodnie z art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mpzp jest aktem prawa miejscowego – źródłem powszechnie obowiązującego prawa na terenie gminy.
Własność jest prawem chronionym przez Konstytucję, zaś plan miejscowy jest jednym z aktów ograniczających wykonywanie tego prawa. W związku z powyższym, interpretacja postanowień planu miejscowego powinna następować w drodze wykładni prokonstytucyjnej.
W przedmiotowej sprawie NSA powołał zasadę „złotego środka”, która w najlepszy sposób ma odzwierciedlać ideę konstytucyjnej ochrony prawa własności. Zgodnie z tą zasadą postanowienia miejscowych planów nie powinny być interpretowane w sposób dodatkowo ograniczający prawa właściciela, ani w sposób nazbyt rozszerzający istniejące ograniczenia praw właścicielskich, ażeby nie naruszyć istoty prawa własności.
