Projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w sposób szczegółowy reguluje przepisy przejściowe do nowelizacji.
I.
W stosunku do postepowań będących w toku w dniu wejścia w życie nowelizacji dotyczących ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego lub wydania warunków zabudowy (wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną) stosowane będą przepisy dotychczasowe.
Postępowania wszczęte po dniu wejścia w życie nowelizacji (wszczęte od dnia wejścia ustawy w życie i przed dniem utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w danej gminie) będą prowadzone na podstawie przepisów nowych z wyjątkiem przepisów, które są konsekwencją wprowadzenia do porządku prawnego planu ogólnego gminy. Te przepisy będą stosowane do postępowań, które zostaną wszczęte po wejściu w życie plan ogólnego gminy w danej gminie.
Do spraw ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego lub wydania warunków zabudowy, wszczętych od dnia wejścia nowelizacji w życie i przed dniem utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w danej gminie:
– w brzmieniu dotychczasowym stosuje się art. 54 u.p.z.p. (dotyczący m.in. elementów decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego) oraz art. 61 ust. 1 pkt 1, ust. 2, 3 i 5a u.p.z.p. (dotyczący przesłanek wydania warunków zabudowy oraz procedury ich wydania);
– nie stosuje się art. 61 ust. 1 pkt 1a i ust. 1b u.p.z.p. (dotyczących wydania decyzji o warunkach zabudowy na obszarze uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym oraz wyjątków od tej zasady) w brzmieniu nadanym nowelizacją.
Ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego lub warunków zabudowy na wniosek złożony od 1 stycznia 2026 r. będzie możliwe, jeżeli w danej gminie wszedł w życie plan ogólny gminy, a jeżeli decyzja dotyczy terenu położonego w więcej niż jednej gminie – jeżeli w tych gminach wszedł w życie plan ogólny gminy.
II.
W jaki sposób w projekcie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uregulowano przepisy przejściowe do nowelizacji dotyczące wydania warunków zabudowy?
Nakazano stosowanie zawartego w nowelizacji nowego katalogu określającego wyłączenia z obowiązku uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla zmiany zagospodarowania terenu obejmującej wybrane obiekty budowlane, których wykonanie rozpocznie się zgłoszeniem na podstawie art. 29 Prawa budowlanego od dnia wejścia w życie nowelizacji. Do inwestycji w toku będą stosowane przepisy dotychczasowe.
Do dnia utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w danej gminie, zmiana zagospodarowania terenu, dla lokalizacji instalacji odnawialnych źródeł energii (o której mowa w art. 14 ust. 6a pkt 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ), będzie mogła nastąpić również na podstawie decyzji o warunkach zabudowy.
Zostaną utrzymane w mocy dotychczas wyznaczone obszary zabudowy śródmiejskiej do czasu ich wyznaczenia lub rezygnacji z wyznaczenia w planie ogólnym gminy, albo utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
III.
Jak wejście w życie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wpłynie na obecnie obowiązujące studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin?
Studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin mają zachować moc do dnia wejścia w życie planu ogólnego gminy w danej gminie, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2025 r. Będzie stosować się do nich przepisy dotychczasowe.
Do spraw opracowania i uchwalenia studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy albo ich zmian, w stosunku do których przed dniem wejścia w życie nowelizacji wystąpiono o opinie i uzgodnienia tych projektów, będzie stosować się przepisy dotychczasowe.
Przepisy nowelizacji nie będą dawały podstawy do wszczęcia postępowania w sprawie uchwalenia lub zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy po dniu wejścia w życie nowelizacji.
W ustawie o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym określono również przepisy przejściowe dotyczące obecnie obowiązujących aktów planistycznych.
Dotychczasowe akty planowania przestrzennego zachowają moc na danym obszarze do dnia wejścia w życie nowych aktów planowania przestrzennego na tym obszarze i będą mogły być zmieniane na podstawie przepisów nowych.
Do spraw opracowania i uchwalenia aktów planowania przestrzennego albo ich zmian wszczętych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, będą miały zastosowanie przepisy dotychczasowe.
Dotychczasowe miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zachowają moc na danym obszarze do dnia wejścia w życie nowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na tym obszarze i będą mogły być zmieniane na podstawie przepisów nowych.
IV.
W projekcie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym określono przejściowe zasady stosowania przepisów proceduralnych i materialnych do uchwalania planów miejscowych.
Przepisy dotychczasowe będą stosowane do postępowań w toku z wyjątkiem dotychczasowych przepisów:
– dotyczących definicji, sposobu rysowania planu miejscowego oraz zmieniających właściwość organów opiniujących, które należy stosować do projektów planów miejscowych, które zostały skierowane do opiniowania i uzgadniania przed dniem wejścia w życie nowelizacji;
– nakazujących zachowanie zgodności planu miejscowego z planem ogólnym gminy, które będą stosowane do czasu wejścia w życie planu ogólnego w danej gminie;
– o sporządzaniu danych przestrzennych, które będą stosowane do planów miejscowych, wyłożonych do publicznego wglądu przed dniem 1 stycznia 2024 r.
Przepisy dotychczasowe będą stosowane do postępowań w toku z wyjątkiem dotychczasowych przepisów art. 15 ust. 1 (dotyczącego sporządzenia projektu planu miejscowego) i art. 20 u.p.z.p. (dotyczącego uchwaleniu planu miejscowego), które będą stosowane w brzmieniu dotychczasowym:
- z wyłączeniem obowiązku sporządzenia przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w zakresie rozmieszczenia obszarów, gdzie będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy zainstalowanej większej niż 500 kW oraz ich stref ochronnych, a także obowiązku stwierdzenia przez radę gminy, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie narusza ustaleń tego studium w tym zakresie;
- do dnia wejścia w życie planu ogólnego w danej gminie.
V.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zawiera szczegółowe przepisy przejściowe.
Od dnia utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w danej gminie, uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo jego zmiany będzie możliwe, jeżeli w danej gminie wejdzie w życie plan ogólny gminy, chyba że przed dniem utraty mocy przez studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w danej gminie ogłoszono o terminie wyłożenia projektów tych planów do publicznego wglądu.
Do spraw opracowania i uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo ich zmian, o których mowa powyżej, będzie stosować się studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin w brzmieniu dotychczasowym.
Jak uregulowano przepisy przejściowe związane z ustaleniem lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej?
Utrzymane w mocy będą dotychczasowe uchwały w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej. Będą do nich stosowane przepisy obowiązujące przed dniem wejścia w życie nowelizacji.
Dotychczasowe przepisy będą stosowane do uchwał w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej, jeżeli procedura ich uchwalenia zakończy się po dniu wejścia w życie planu ogólnego gminy. Do postepowań zakończonych po dniu wejścia w życie planu ogólnego znajdą zastosowanie przepisy w brzmieniu nadanym nowelizacją.
W projekcie ustawy zawarto przepis uchylający ustawę z 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. lex deweloper) z dniem 1 stycznia 2026 r.
VI.
W projekcie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zawarto przepisy przejściowe dotyczące strategii rozwoju gminy lub strategii rozwoju ponadlokalnego.
Do 31 grudnia 2025 r. ustalenia planu ogólnego będzie się określać uwzględniając politykę przestrzenną gminy określoną w strategii rozwoju gminy lub strategii rozwoju ponadlokalnego, o ile gmina będzie dysponować takim opracowaniem i zostanie ono przygotowane zgodnie ze zmienionym brzmieniem przepisów opisujących zakres strategii rozwoju gminy. Jeżeli gmina nie będzie posiadała obowiązującej strategii lub obowiązująca strategia powstała w oparciu o dotychczasowe przepisy, do 31 grudnia 2025 r. nie będzie obowiązku uwzględniania ustaleń strategii rozwoju gminy w planach ogólnych.
Jednym z elementów nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest wprowadzenie Rejestru Urbanistycznego prowadzonego w systemie teleinformatycznym.
Do czasu wejścia w życie Rejestru Urbanistycznego dokumenty które będą w nim udostępniane od 2026 r., będą publikowane na stronach Biuletynu Informacji Publicznej (dalej: BIP) gmin oraz w ich siedzibach. W katalogu publikowanych dokumentów pominięto decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz wnioski o wydanie tych decyzji, gdyż gminy prowadzą już rejestry tych decyzji.
Do czasu wejścia w życie przepisów o Rejestrze Urbanistycznym, interesariuszy o publikacji dokumentów planistycznych będzie informować się na stronie BIP gminy.
Dokumenty, które zostaną udostępnione tymczasowo w BIP będzie trzeba przenieść do Rejestru Urbanistycznego do 31 marca 2026 r.
Kancelaria Prawna Jarzyński & Wspólnicy oraz Kancelaria Radcy Prawnego dr Joanna Dziedzic-Bukowska wspólnie oferują szkolenia poświęcone m.in. nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zapraszamy do kontaktu i zapoznania się z naszą ofertą.
Zapraszamy również do przeczytania cyklu artykułów dotyczących projektu zmian w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz śledzenia naszej strony internetowej https://jarzpartner.pl/
