W wyroku z 6 kwietnia 2017 roku o sygn. akt III SA/Gd 93/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku (dalej jako: WSA w Gdańsku) uznał, iż zgodne oświadczenie stron jest niewystarczające przy ustalaniu przebiegu granic działki.
WSA w Gdańsku rozpatrywał skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej jako: SKO) w przedmiocie stwierdzenia nieprawidłowości decyzji rozgraniczeniowej. Skarżący kwestionował decyzję SKO, w wyniku której geodeta dokonujący rozgraniczenia przedmiotowych działek, pozbawił jego matkę własności nieruchomości.
Zdaniem skarżącego, przy rozgraniczaniu nieruchomości geodeta powinien brać pod uwagę stan prawny nieruchomości, istniejące znaki, ślady graniczne, wcześniejszą dokumentację czy też punkty osnowy geodezyjnej, a nie jedynie zgodne oświadczenia woli stron postępowania. W protokole granicznym powinno nastąpić przyjęcie granic, które zostały ukształtowane w dawnych postępowaniach, a nie zmiana przebiegu dotychczas obowiązujących granic.
SKO zwróciło natomiast uwagę, że w protokole granicznym strony oświadczyły, iż nie zgłaszają zastrzeżeń co do przebiegu granic i że położenie znaków granicznych jest im znane, co potwierdziły własnoręcznymi podpisami.
WSA w Gdańsku wskazał, że istniejącym dowodom źródłowym w sprawach dotyczących ustalania przebiegu granic nieruchomości w postaci dokumentacji obrazującej stan prawny nieruchomości, w tym prawnym granicom zasięgu prawa własności, powinno się udzielać prymatu nad oświadczeniami woli, nawet jeśli są zgodne.
W orzecznictwie wskazuje się, że rozgraniczenie nieruchomości jest urzędowym ustaleniem przebiegu granicy pomiędzy dwoma nieruchomościami, dokonywanym w celu ustalenia zasięgu prawa własności w stosunku do gruntów sąsiednich (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 września 2015 roku, sygn. akt I OSK 2404/14).
Stosownie do art. 31 Ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne geodeta ustala przebieg granic biorąc pod uwagę dostępne dowody źródłowe w sprawie. Dopiero jeśli brak jest danych lub stanowią one niepełny obraz stanu prawnego nieruchomości geodeta może ustalić przebieg granicy na podstawie zgodnego oświadczenia stron. Geodeta jest jednak zobowiązany do ustalenia przebiegu granicy prawnej w oparciu o stan prawny nieruchomości wynikający z prawa własności.
W orzecznictwie podkreśla się ponadto, że szczególnie istotne wady pracy geodezyjnej np. rozgraniczenie działek dokonane z pominięciem istniejących dokumentów, wyłącznie na podstawie oświadczenia stron, mogą stanowić podstawę dla stwierdzenia nieważności decyzji rozgraniczeniowej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 lutego 2017 roku, sygn. akt I OSK 2063/16).
Mając na uwadze powyższe, WSA w Gdańsku uznał, że wniesiona skarga zasługuje na uwzględnienie i uchylił decyzję SKO.
